Historical Perspective on Early Electrophysiology: Late Period After Galvani

Elektrofizyolojinin tarihsel sürecini konu aldığımız bu çalışma ile Galvani sonrası geç dönem olan 1850-1900 yıllarındaki gelişmeler değerlendirilmiştir. “Canlı elektriği ” (animal electricity) iddiasının ampirik olarak ispatlanmış olmasına rağmen Galvani’nin ölümünden sonra da devam eden sıra dışı - Volta rekabeti, volta pilinin keşfi, biyolojik akımın ölçümü için cihaz geliştirilmesi (galvanometre) ve fantastik yeniden canlandırma çabaları bilim sanat dünyasını yarım yüzyıl daha meşgul etmiştir. dönemdeki, canlı kavramının “elektrofizyolojiye” evrilmesi sürecinde, neredeyse her konuda bilgi sahibi çok yönlü insanlarının (polymath) inatçı çalışmalarıyla günümüzde sahip olduğumuz birikiminin temellerinin atıldığını söylemek yanlış olmayacaktır. Bu süreçte, artık Avrupa’nın kuzeyine taşındığına şahit gelişmeleri başlıklar halinde sıralamak mümkündür. Nörofizyoloji nöroanatomi arasındaki fonksiyonel ilişkinin tanımlanmasındaki rolleriyle, ünlü Fransız insanları Bernard Ranvier, aksiyon akımının, sinirde iletimin ileti hızının ölçümü, hücre zarında iletkenlik değişimleri buna bağlı gelişen zar potansiyeli değişimlerini tanımlayan “membran hipotezinin” ortaya atılması, değişimlerinin ilk kez gözlenmesi elektriksel model rolleri Almanya’dan Müller, Reymond, von Helmholtz, Bernstein, Nernst, Herman elektrofizyoloji alanında önemli yol göstericiler olacaktır. Yirminci yüz yıla gelindiğinde, ateşlediği kıvılcım başlayan uyarılabilir hücrelerde öyküsüyle ilgili çığır açıcı çalışmalara İngiltere okyanus ötesi de dahil yeni dönemde zarı dinamikleri, periferik iletimi, beyin kalpte oluşan elektrik aktivitenin vücut yüzeyinden kaydı yorumlanması gibi konularda yoğunlaşan çalışmaların bir ayrıntısı, elektrofizyolojinin serüveni açısından ayrı birer makale hatta kitap konusu olabilecek düzeyde birikimine ulaşacaktır.